Bệnh nhân nữ (17 tuổi, Hòa Bình) được người nhà đưa vào cơ sở y tế tuyến dưới khám vì đau dữ dội vùng bụng dưới, có thai ở tuần thứ 19 nhưng không khám thai định kỳ. Sau đó, cô gái được chuyển lên Bệnh viện Đa khoa tỉnh Hòa Bình với chẩn đoán sốc chưa rõ nguyên nhân/ thai 19 tuần chết lưu.
Theo bác sĩ khoa Hồi sức cấp cứu, sản phụ nhập viện trong tình trạng tỉnh, da niêm mạc nhợt, khó thở, bụng chướng vừa, ấn đau. Kết quả siêu âm cho thấy có nhiều dịch máu trong ổ bụng, thai 19 tuần ngừng phát triển.
Bệnh viện đã kích hoạt báo động đỏ các chuyên khoa liên quan, vừa hồi sức vừa hội chẩn mổ cấp cứu. Trong quá trình mổ, bác sĩ phát hiện ổ bụng bệnh nhân tràn ngập máu (2200ml máu tự do và 800ml máu cục). Bệnh nhân có tử cung đôi, một thai đã chết lưu còn nguyên trong bọc ối chui ra khỏi chỗ vỡ tại vị trí mặt sau tử cung bên trái, tử cung bên phải còn nguyên vẹn.
Các bác sĩ đã cắt tử cung bên trái đã vỡ, bảo tồn tử cung bên phải, đồng thời hồi sức, truyền máu truyền dịch. Sản phụ phục hồi tốt sau phẫu thuật.
Theo BS Nguyễn Thị Hồng, khoa Phụ sản, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Hòa Bình, vỡ tử cung là một tai biến sản khoa nguy hiểm có thể gây tử vong mẹ và thai nhi. Vỡ tử cung có thể gặp trong 2 thời kỳ: thời kỳ thai nghén (thường ít gặp) hoặc trong thời kỳ chuyển dạ. Như trường hợp trên là vỡ tử cung trong thời kỳ thai nghén.
Nguyên nhân chủ yếu gây vỡ tử cung là do vết mổ cũ trên tử cung bị nứt ra. Nứt vết mổ cũ có thể xảy ra từ rất sớm hay lúc gần chuyển dạ. Tình trạng này có thể xảy ra ở người đã mổ lấy thai ở thân tử cung, mổ lấy thai từ hai lần trở lên, mổ cắt góc tử cung trong phẫu thuật điều trị thai ngoài tử cung vị trí sừng tử cung, phẫu thuật bóc nhân xơ tử cung (nếu u xơ tử cung ăn vào nội mạc tử cung)…
Ngoài ra thai to, thai dị dạng hay ngôi thai bất thường (ngôi ngang, ngôi ngược) hoặc mẹ có khung chậu bất thường, tử cung dị dạng (tử cung đôi, tử cung 2 sừng) cũng có thể là nguyên nhân.
Vỡ tử cung gây hậu quả nghiêm trọng, có thể dẫn đến tử vong mẹ và thai nếu không được xử trí kịp thời. Bác sĩ khuyên chị em cần lưu ý khám sức khỏe trước khi có kế hoạch mang thai để phát hiện sớm các yếu tố nguy cơ gây vỡ tử cung như khung chậu hẹp, khung chậu méo, dị dạng tử cung...
Khi có thai phải khám thai thường xuyên, đúng lịch để bác sĩ phát hiện sớm các nguy cơ đẻ khó…, từ đó tư vấn và hướng dẫn phù hợp. Đối với phụ nữ có vết mổ trên cơ tử cung nên dùng biện pháp tránh thai an toàn ít nhất 24 tháng mới nên có thai lại.