Hệ miễn dịch của chúng ta làm việc vất vả để chống lại virus, vi khuẩn. Tuy nhiên, với một số người, hệ miễn dịch lại hoạt động theo cách không mong muốn. Đó là khi bạn mắc bệnh tự miễn dịch nghĩa là khi tế bào miễn dịch quay lại tấn công chính cơ thể mình. Điều này diễn ra ở mọi nơi trong cơ thể. Bệnh tự miễn thường gặp ở nữ giới hơn là nam giới vì sự khác biệt về gen và yếu tố môi trường.
Theo Viện Y học ứng dụng Việt Nam, có hơn 80 bệnh tự miễn. Một số bệnh tự miễn thường gặp gồm: bệnh tự miễn của tuyến giáp, viêm ruột, lupus, đa xơ cứng, thấp khớp, tiểu đường type 1.
Nguy cơ mắc ung thư tùy thuộc rất nhiều vào loại bệnh tự miễn mà bạn mắc. Một số phương pháp điều trị bệnh tự miễn cũng có thể làm tăng nguy cơ mắc ung thư.
Dưới đây là một vài ví dụ về mối liên quan giữa bệnh tự miễn và nguy cơ mắc ung thư:
Viêm khớp dạng thấp và ung thư phổi
Viêm khớp dạng thấp là do rối loạn viêm gây ra tình trạng sưng phù đau đớn ở khớp. Tuy nhiên, bệnh này cũng gây ra các vấn đề về tim mạch và hô hấp. Những người bị viêm khớp dạng thấp thường tăng nhẹ nguy cơ mắc một số loại ung thư trong đó có ung thư phổi. Nếu bị viêm khớp dạng thấp và có thói quen hút thuốc, bạn sẽ tăng thêm 40% nguy cơ phát triển bệnh ung thư phổi hơn những người hút thuốc nhưng không mắc bệnh.
Viêm mạn tính như viêm khớp dạng thấp cũng là yếu tố nguy cơ nổi tiếng của ung thư. Tương tự người ta cũng thấy hút thuốc là yếu tố nguy cơ cao của cả viêm khớp và ung thư phổi. Đây có thể là một phần của yếu tố môi trường tác động đến mối quan hệ giữa viêm khớp dạng thấp và ung thư phổi cùng với sự tiềm ẩn của yếu tố di truyền.
Viêm mạch và ung thư bàng quang
Viêm mạch là từ dùng để miêu tả một bệnh tự miễn khá hiếm gặp. Bệnh này được điều trị bằng một loại thuốc có tên gọi là cyclophosphamide. Thuốc này có nguy cơ gây ra ung thư bàng quang và một số loại ung thư khác, Cyclophamide là một thuốc ức chế miễn dịch, nghĩa là thuốc làm giảm khả năng phản ứng với tác nhân gây hại của hệ miễn dịch cơ thể. Những người mắc bệnh ở mức độ nghiêm trọng cần sử dụng cyclophosphamide để tăng cơ hội sống nhưng đồng thời cũng dễ phát triển thành các bệnh leukemia hoặc ung thư bàng quang. Nguy cơ này liên quan đến thời gian và liều lượng sử dụng thuốc.
Nguy cơ ung thư bàng quang cũng cao hơn khi sử dụng cyclophosphamide đường uống hàng ngày. Theo một nghiên cứu, 6% bệnh nhân mắc hội chứng u hạt Wegener được điều trị bằng cyclophosphamide bị mắc ung thư bàng quang.
Những mối liên quan khác
Còn có những bệnh tự miễn khác có khả năng gây ung thư. Dưới đây là một số ví dụ:
- Viêm khớp dạng thấp liên quan đến nguy cơ ung thư hạch bạch huyết.
- Gia tăng nguy cơ mắc ung thư phổi với bệnh xơ cứng bì - một nhóm các bệnh ảnh hưởng đến da và mô liên kết.
- Viêm da cơ, một bệnh tự miễn gây suy yếu cơ và phát ban liên quan đến nguy cơ cao mắc một số bệnh ung thư như ung thư vú, buồng trứng, phổi và hệ tiêu hóa.
- Bệnh vảy nến liên quan đến nguy cơ mắc ung thư da không sắc tố.