Thu nhập tiền tỷ từ sản xuất
cây cảnh
hoa trà
Anh Phạm Hoành Sơn - Trưởng nhóm liên kết sản xuất trà cảnh của xã Phụng Công cho biết, từ năm 2019 đến nay, cây cảnh hoa trà "lên ngôi", bán được giá cao, nhiều hộ dân trên địa bàn xã đã có thu nhập từ 3-10 tỷ đồng (tùy trồng nhiều hay ít).
Vườn cây cảnh hoa trà 10 năm tuổi của anh Phạm Hoành Sơn.
Trồng 2 mẫu (7.200m 2 ) trà cảnh, mỗi năm nhà vườn Hơn - Tươi thu được 1,4 tỷ đồng; nhà vườn Điện - Hiệp với 5 mẫu trà đầu năm nay bán tỉa 1/3 sản lượng đã được 1,5 tỷ đồng… Cũng như các nhà vườn khác, gia đình anh Sơn cũng trồng 2 mẫu cây cảnh hoa trà, do tình hình sức khỏe nên 3 năm gần đây anh chỉ thu được ngót 4 tỷ đồng.
"Với cây cảnh hoa trà, càng có nhiều kinh nghiệm làm nghề và có được sức khỏe dẻo dai thì sẽ càng cho thu nhập tốt. Bởi vì nhiều khâu kỹ thuật giâm trồng hay chăm sóc cây trà, phải chủ vườn làm mới được như mong đợi", anh Sơn nói.
Theo anh Sơn, hiện tại diện tích cây cảnh hoa trà toàn xã ước trên 20ha, giá trị thu hoạch trung bình được gần 2,0 tỷ đồng/ha/năm. Do đất canh tác của địa phương không còn nhiều, nên phần lớn số diện tích trà này đều được các hộ thuê ruộng trồng ở ngoại tỉnh (Bắc Ninh, Hải Dương, Thái Bình và Hà Nội), phần ruộng khoán 03 ở quê cơ bản chỉ để tập kết xuất bán các loại trà thành phẩm.
Ông Lã Văn Bộ (cùng xã Phụng Công) bổ sung: Cây trà giờ đây được ví như cây vàng, vườn nhà ở đây cũng ví như vườn vàng. Bởi trong làng, gia đình nào cũng có vườn lưu trữ cây mẹ cho khách thăm quan, thưởng ngoạn, sau ai muốn mua cây loại nào, được giá cũng sẽ bán. Nhưng cơ bản nhất vẫn là để trồng các loại trà đầu dòng phục vụ nhân giống cây con.
Trà giâm trồng 4 tháng tuổi đã được giá 20 nghìn đồng/chậu.
Theo đó, chỉ cần 5-10m 2 sân gạch trước nhà, rải cát sạch làm nền, trên che lưới đen ngăn mưa, chống nắng, rồi ngắt các đầu ngọn trên cây trà mẹ, cắm giâm dày đặc lên cát, sau ra ngôi chưa đầy 1 năm đã có giá 50-70 nghìn đồng/1 cây, tổng thu nhập đạt khoảng 200-500 triệu đồng/chừng 100m 2 sân vườn (đã trừ 20% chi phí vật tư sản xuất đầu vào).
"Lợi nhuận trồng trà đạt cao nên đa số các hộ trong nghề này, đều xây được nhà ở khang trang bề thế và có xe sang đi, lại giao dịch bán hàng. Cuộc sống còn hơn cả vua, chúa ngày xưa", ông Bộ ví von.
Ông Chử Văn Cao (trong nhóm liên kết trồng cây trà cảnh) kể: Cây cảnh hoa trà được trồng ở Phụng Công từ đầu thế kỷ 20, dưới triều đại phong kiến, chỉ những gia đình quan lại và nhà giàu mới có điều kiện trồng và chơi cây cảnh hoa trà.
Vườn cây cảnh hoa trà này chỉ có 120 cây khách hàng trả 600 triệu đồng, anh Phạm Hoành Sơn vẫn chưa gật đầu.
Cụ Phạm Văn Thùy là một trong những người trồng, chơi và lưu lại cho con cháu nhiều dòng hoa trà quí hiếm chia sẻ: "Phát huy thú chơi và trồng trà cảnh của những người đi trước, một số thanh niên trẻ của làng Đại (Phụng Công) còn sang tận Trung Quốc, Nhật Bản giao lưu, học hỏi, sưu tầm thêm nhiều giống trà cảnh đặc sắc về bổ sung cho vườn nhà. Nhờ đó, nghề trồng, kinh doanh cây hoa trà từng bước được hình thành và phát triển ra khắp xã, giúp cho rất nhiều hộ dân trên địa bàn đổi đời qua gieo trồng, thâm canh các loại trà cảnh".
Nghề chơi cây cảnh hoa trà cũng lắm công phu
Anh Phạm Hoàng Sơn cho biết, để trồng cây cảnh hoa trà cho ra nụ không khó. Nhưng chăm để các nụ trên cây cảnh không bị rụng khi gặp thời tiết bất thuận như, giá rét hoặc heo may tháng 8 thì không phải ai cũng làm được.
Cây trà ông Ông Ngô Xuân Mùi trồng từ lúc ông 20 tuổi.
Khâu kỹ thuật này đòi hỏi người chơi cây cảnh hoa trà phải học hỏi hoặc đã có ít, nhiều kinh nghiệm về các loại trà cảnh.
Để có chậu hoa trà nở hoa đúng vào dịp tết Nguyên đán hàng năm, nên ưu tiên chọn mua các giống: Trà đỏ cung đình, Trà phấn cung đình, Trà thâm hồng bát diện và Trà thiển hoặc Trà lựu. Riêng Trà phấn hồng bát diện phải sau tết (tháng giêng) mới nở hoa, Trà bạch tuyết nở trùng khoảng tết Dương lịch (tháng 11 âm lịch).
Về kỹ thuật, chậu trà sau mua về cần tưới nước giữ ẩm hàng ngày sao cho vừa đủ thâm đất mặt chậu, không được để khô trắng đất trong chậu trà, sẽ ảnh hưởng đến khả năng sinh trường và phát triển của cây. Bón phân định kỳ 15 ngày/1 lần/1 chậu, mỗi lần lấy 1 thìa cà phê NPK 15-15-15 rải đều lên mặt chậu kết hợp tưới ấm đất. Chú ý rắc phân xa gốc cây, nếu bón phân trực tiếp vào gốc, cây trà sẽ bị xót chết.
Trà cung đình đỏ nở hoa vào dịp tết Nguyên đán.
Trong quá trình chơi, chăm sóc, cây cảnh hoa trà sẽ to dần, tùy theo độ lớn của cây để chuyển trồng sang các chậu có kích thước tương ứng. Giá thể trồng chậu gồm hỗn hợp đất lúa phơi ải, sỉ than, trấu trắng, mỗi loại chiếm 1/3 theo thể tích, đưa vào ủ kín tới hoai mục (3-4 tháng), mở ra đóng vào chậu và nhấc đặt cây trà trồng nhẹ nhàng vào chính giữa.
Trà cảnh là cây cảnh ưa bóng, nên thường được bày đặt trong nội thất gia đình hoặc hiên nhà. Vì vậy, để cây cảnh hoa trà bền lâu, màu sắc luôn tươi đẹp, vài ba ngày phải bê chậu cây cảnh ra ngoài hiên cho cây quang hợp, nhưng không được cho ánh nắng mặt trời chiếu trực tiếp vào lá cây sẽ bị cháy.
"Một cây trà cảnh được coi là đẹp, phải có thân, cành to mập, khỏe khoắn và cân đối. Sắc hoa tươi đẹp mang màu đặc trưng của giống. Bộ lá dày xanh đậm. Hoa nở vào dịp tết Nguyên Đán hoặc tết Dương lịch (tùy theo mục đích người tiêu dùng)" - anh Phạm Hoành Sơn cho hay.