Trên thế giới, tỷ lệ mắc dị tật này trong số trẻ mới sinh khoảng từ 1/600 đến 1/1000. Trong đó khe hở vòm miệng chiếm 40%. Trẻ có thể có khe hở vòm miệng đơn thuần, có thể phối hợp cùng khe hở môi. Khe hở vòm miệng gây ra các rối loạn trầm trọng cho trẻ như khó ăn-bú, hay bị sặc, dễ mắc các bệnh đường hô hấp, rối loạn phát âm, rối loạn tâm lý…
Điều trị khe hở vòm miệng liên quan đến nhiều chuyên ngành như phẫu thuật hàm mặt, nắn chỉnh răng và chỉnh hình, thính học, ngôn ngữ, nhi khoa.
Nếu không được điều trị có thể gây ra các vấn đề liên quan đến răng (răng xô lệch, thiếu hoặc thừa răng), nhiễm trùng tai và có thể mất thính lực, khó khăn trong ăn uống, tự ti, vấn đề về phát âm…
Bé trai 9 tháng tuổi ở Sơn Lan được phẫu thuật dị tật khe hở môi.
Để điều trị toàn diện cho một trẻ có khe hở môi vòm, cần sự hợp tác của nhóm chuyên gia, từ bác sĩ răng hàm mặt đến các chuyên gia tâm lý, phát âm. Nếu không được điều trị đầy đủ có thể khiến trẻ gặp các vấn đề trong quá trình phát triển.
TS.BS Nguyễn Đình Phúc, Giám đốc Bệnh viện Việt Nam Cuba (Hà Nội) cho biết khi có khuyết tật khe hở môi hàm ếch, trẻ gặp nhiều khó khăn trong cuộc sống. Can thiệp càng hiệu quả càng cao, đặc biệt là vấn đề về chức năng cũng như tâm lý. Nhiều trường hợp cần theo dõi từ bé đến khi trưởng thành để xử lý hết tất cả các vấn đề vì thế rất cần sự kiên trì của chính người bệnh và gia đình. Phẫu thuật ghép xương, nắn chỉnh răng cho trẻ bình thường đã khó, với trẻ bị dị tật khe hở môi-vòm miệng lại càng khó khăn vô cùng cả về mặt kỹ thuật cũng như sự hợp tác của gia đình.
"Trường hợp của bệnh nhân ở Philippines sau trị liệu trở thành ca sĩ là biểu tượng của các bệnh nhân khe hở môi- vòm miệng. Có được điều này bên cạnh ý chí tuyệt vời của bệnh nhân là sự hỗ trợ của gia đình. Bệnh viện cũng theo đuổi mục tiêu này để phục hồi thể chất tinh thần tốt nhất cho trẻ", BS Phúc cho biết.
Vì thế, bên cạnh phát triển và hoàn thiện về mặt kỹ thuật, Bệnh viện cũng phát triển thêm hướng mới là trị liệu ngữ âm để chăm sóc trẻ một cách toàn diện. Trẻ được theo dõi từ khi còn trong bụng mẹ đến khi trưởng thành, để đảm bảo trẻ có nụ cười trọn vẹn về hình thức, ngôn ngữ phát triển và giao tiếp gần như bình thường.
"Chương trình phẫu thuật từ thiện đã diễn ra hơn 30 năm tại Việt Nam nhưng đến giờ vẫn có những người lớn, thậm chí là cao tuổi vẫn chưa một lần được phẫu thuật. Điều đó để nói rằng bản thân người bệnh vẫn rất tự ti mặc cảm", BS Phúc cho biết.
Dẫn chứng điều này, BS Phúc cho biết trong đợt phẫu thuật đầu tiên vừa qua sau đại dịch Covid-19 có 115 người bệnh đủ điều kiện phẫu thuật, trong đó có 104 bệnh nhi dưới 15 tuổi. Bản thân bác sĩ từng gặp gia đình cả ông, bố và cháu cùng đi phẫu thuật.
Đây là lần phẫu thuật thứ 3 của bệnh nhi 11 tuổi, ở Yên Bái.
Bác sĩ Nguyễn Mạnh Cường, Phó Giám đốc Bệnh viện Việt Nam Cuba cho biết trong các ngày 20-24/6, Bệnh viện Việt Nam Cuba (Hà Nội) đã phối hợp cùng Tổ chức Operation Smile thực hiện Chương trình phẫu thuật nụ cười. Hơn 191 bệnh nhân khe hở môi - vòm miệng đã được khám sàng lọc, trong đó 115 người bệnh đủ điều kiện phẫu thuật (104 bệnh nhi dưới 15 tuổi). Đặc biệt có nhiều em đến từ các tỉnh miền núi, vùng sâu, vùng xa; là con em người dân tộc thiểu số có hoàn cảnh khó khăn.
Với sự tham gia của 71 bác sĩ, điều dưỡng, nhân viên y tế của bệnh viện và tình nguyện viên của Tổ chức Operation Smile, tất cả các bệnh nhân đủ điều kiện phẫu thuật được phẫu thuật, chăm sóc theo đúng tiêu chuẩn y tế của Việt Nam và tiêu chuẩn chăm sóc toàn cầu. Bệnh viện cũng hỗ trợ một phần kinh phí cho bệnh nhân khe hở môi - vòm miệng phải điều trị bằng kỹ thuật cao, chi phí lớn như chỉnh nha…