Hiện nay, các loại thuốc chữa Covid-19 giúp điều trị hiệu quả các triệu chứng bệnh, tuy nhiên hầu như không ngăn chặn được sự lây lan của virus. Thời điểm cơ thể dương tính với SARS-CoV-2, virus đã tồn tại trong hệ hô hấp của bạn. Khi hít thở, bạn vô tình phát tán virus vào không khí khiến chúng lây lan.
Nhiều loại thuốc điều trị hiệu quả các triệu chứng của Covid-19 nhưng rất ít loại ngăn chặn được sự lây lan của virus. Ảnh: Getty Images.
Các nhà nghiên cứu tại Viện Gladstone (Australia) đã tìm ra phương pháp điều trị bệnh truyền nhiễm bằng đường mũi. Theo phương pháp này, người bệnh chỉ cần một liều duy nhất để kháng virus SARS-CoV-2.
Nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí Proceedings of the National Academy of Sciences (Viện hàn lâm khoa học Mỹ), chỉ ra rằng phương pháp điều trị mới gọi là hạt gây nhiễu trị liệu (TIP) có tác dụng giảm lượng virus thải ra từ vật chủ nhiễm bệnh và hạn chế sự lây lan của virus SARS-CoV-2.
Tiến sỹ Sonali Chaturvedi, nhà nghiên cứu tại Viện Gladstone, cho biết: “Theo hiểu biết của chúng tôi, đây là loại thuốc kháng virus đơn liều duy nhất không chỉ làm giảm các triệu chứng và mức độ nghiêm trọng của Covid-19 mà còn làm giảm sự phát triển của virus”.
Loại thuốc có thể ngăn chặn nhân bản virus
Các virus như SARS-CoV-2, cúm và HIV phát triển theo thời gian, trở nên kháng thuốc và khó phát triển các phương pháp điều trị lâu dài. Hơn hai thập kỷ trước, tiến sỹ Weinberger, điều tra viên cao cấp của viện Gladstone, lần đầu tiên đề xuất ý tưởng về các hạt gây nhiễu trị liệu (TIP) để điều trị virus thay vì nhắm mục tiêu trực tiếp vào một phần của virus. Bằng cách đặt bộ máy nhân bản vào bên trong tế bào, các hạt TIP có thể ngăn virus tạo ra nhiều bản sao của nó.
Lợi ích của TIP vượt qua khả năng ngăn chặn virus đã tồn tại trong tế bào bị nhiễm mà còn ngăn chặn cả chủng virus mới xuất hiện.
“Trong vài năm qua, nhiều thách thức của đại dịch liên quan đến sự xuất hiện của các biến thể mới. TIP sẽ là phương pháp điều trị lý tưởng vì chúng tiếp tục phát triển khi virus tiến hóa, giúp chúng ta kiểm soát được vấn đề kháng thuốc”, tiến sĩ Chaturvedi chia sẻ thêm.
Trước đại dịch Covid-19, nhóm của tiến sĩ Weinberger đã phát triển các TIP để điều trị HIV. Năm 2020, họ nhanh chóng chuyển hướng sang SARS-CoV-2 với việc phát triển một TIP liều đơn chống virus lây truyền qua đường hô hấp.
Năm 2021, họ báo cáo thử nghiệm trên loài gặm nhấm, TIP có thể ngăn chặn thành công nhiều biến thể khác nhau của SARS-CoV-2, giảm tải lượng virus trong phổi xuống 100 lần và giảm nhiều triệu chứng của Covid-19.
Giảm sự phát tán của virus giúp hạn chế lây lan Covid-19
Trong một nghiên cứu mới, hai tiến sĩ Weinberger, Chaturvedi đã nghiên cứu, thử nghiệm xem liệu TIP có thể làm giảm sự phát tán của virus hay không, ngoài việc có thể giảm các triệu chứng và lượng virus.
Các nhà nghiên cứu đã điều trị cho chuột lang nhiễm SARS-CoV-2 bằng các TIP kháng virus, sau đó đo lượng virus trong mũi của chúng hàng ngày.
So với chuột không nhận TIP (được gọi là động vật đối chứng), động vật được điều trị có ít virus hơn trong đường mũi tại mọi thời điểm. Đến ngày thứ 5, tất cả động vật đối chứng vẫn phát tán virus ở mức độ cao, trong khi các nhà nghiên cứu không phát hiện virus ở 4/5 con vật được điều trị bằng TIP.
Các chuyên gia cho rằng số lượng virus phát tán tỷ lệ thuận với mức độ lây nhiễm. Nếu giảm sự phát tán virus, số lượng người tiếp xúc thứ cấp có khả năng bị nhiễm bệnh cũng giảm rất nhiều, do đó sẽ làm giảm sự lây lan virus nói chung và giúp giữ an toàn cho những người dễ bị tổn thương.
Các thử nghiệm điều trị bằng TIP với các biến thể của SARS-CoV-2 như chủng Delta và chủng WA-1 đều cho hiệu quả tương tự.
Nhóm của tiến sĩ Weinberger đang tìm kiếm sự chấp thuận của Cơ quan Quản lý Thuốc và Thực phẩm Mỹ (FDA) cho thử nghiệm lâm sàng để đánh giá hiệu quả của TIP trên người.