Cấp cứu bệnh nhân nhồi máu cơ tim tại Bệnh viện đa khoa tỉnh Phú Thọ. Ảnh: BVCC
Bệnh nhân nhồi máu cơ tim dần trẻ hóa
Thông thường, nhồi máu cơ tim xảy ra ở tuổi 45 đã được đánh giá là trẻ, còn nếu dưới 35 tuổi mắc bệnh là rất trẻ. Tuy nhiên, theo những thông tin mới nhất từ Bệnh viện Bạch Mai, hiện nay, cứ 5 bệnh nhân nhồi máu cơ tim hiện nay thì có 1 người dưới 40 tuổi - là người có tiền sử gia đình mắc các vấn đề tim mạch.
Cũng theo thống kê tại các bệnh viện lớn hiện nay cho thấy, tỷ lệ nhồi máu cơ tim ở người trẻ đã đang tăng lên đến 10,5% và rất trẻ là 1,8%. Đây là những con số đáng báo động về mức độ trẻ hóa của bệnh nhồi máu cơ tim, cũng như mức độ nguy hiểm của bệnh đối với giới trẻ hiện nay. Đã có những trường hợp, người bệnh mới chỉ 26 tuổi đã bị nhồi máu cơ tim và rơi vào tình trạng nguy kịch khi đến bệnh viện.
Cụ thể, các bác sĩ Bệnh viện Đa khoa Phú Thọ thông tin, vào tháng 6, một nam thanh niên 26 tuổi nhập viện cấp cứu trong tình trạng nhồi máu cơ tim cấp. Được biết, người bệnh tiền sử khỏe mạnh, hút thuốc lá khoảng 1-2 bao thuốc mỗi ngày, chưa có bệnh lý mạn tính trước đây. Khi vào viện, bác sĩ điện tim, chụp chiếu, nhận thấy tình trạng nhồi máu cơ tim cấp, tắc hoàn toàn nhánh liên thất trước của động mạch vành trái. Người bệnh được chỉ định dùng thuốc, can thiệp đặt một stent vào vị trí động mạch bị tắc.
Bác sĩ Nguyễn Văn Sơn - Trưởng đơn vị Can thiệp tim mạch, Bệnh viện đa khoa tỉnh Phú Thọ nhận định: “Bệnh lý nhồi máu cơ tim thường gặp ở người trung niên khoảng 40-50 tuổi, nam giới có thói quen hút thuốc lá, bệnh lý nền như tăng huyết áp, đái tháo đường, rối loạn lipid máu. Tuy nhiên, nhiều nghiên cứu trên thế giới gần đây cho thấy tuổi trung bình của các bệnh nhân nhồi máu cơ tim đang dần trẻ hóa. Như nam thanh niên trên, bị nhồi máu cơ tim ở tuổi còn rất trẻ và khỏe mạnh là sự bất thường và cụ thể hơn là do hút thuốc lá nhiều năm - một trong những yếu tố nguy cơ cao gây hẹp mạch vành, tạo nên những cơn co thắt tim, gây nhồi máu cơ tim. May mắn sau can thiệp, bệnh nhân đã hết khó thở, đỡ đau ngực, sức khỏe dần ổn định”.
Cần cấp cứu kịp thời
Theo lý giải từ các chuyên gia, nhồi máu cơ tim là tình trạng thiếu máu đột ngột nuôi tim do tắc nghẽn động mạch vành. Bệnh cần cấp cứu kịp thời, nếu không có thể dẫn tới tổn thương, hoại tử cơ tim gây suy tim, tử vong. Nguyên nhân thường gặp nhất của nhồi máu cơ tim là do xơ vữa động mạch.
Bác sĩ Đỗ Văn Chiến - Khoa Nội tim mạch, Viện Tim mạch, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 cho biết: “Trước đây, bệnh vữa xơ động mạch vành là bệnh hiếm gặp ở người trẻ, đặc biệt là nam giới. Thế nhưng, thế giới đang chứng kiến sự trẻ hóa nhanh chóng của bệnh vữa xơ động mạch. Có đến 4-10% bệnh nhân nhồi máu cơ tim cấp có tuổi đời dưới 45 tuổi và phần lớn là nam giới đang khỏe mạnh. Vì vậy, khái niệm vữa xơ động mạch vành là tuổi của các người già cần phải được xem xét lại. Ở những người trẻ cũng như người cao tuổi, vữa xơ động mạch là nguyên nhân chính dẫn tới nhồi máu cơ tim, chiếm 80% các trường hợp nhập viện. Ở người già thường tổn thương 2 hoặc 3 động mạch vành nhưng ở người trẻ có đến 60% chỉ tổn thương 1 động mạch vành”.
Đồng tình với quan điểm trên, GS. TS. BS Võ Thành Nhân - Trung tâm tim mạch, Bệnh viện đa khoa Quốc tế Vinmec còn chỉ ra rằng: “Nhồi máu cơ tim chủ yếu do nguyên nhân xơ vữa động mạch vành. Tuy nhiên ở người trẻ tuổi, đó không đơn giản chỉ là do nguyên nhân này. Có nhiều nguyên nhân xoay quanh gây ra nhồi máu cơ tim ở người trẻ tuổi. Trong đó chính chế độ sinh hoạt không khoa học, thiếu lành mạnh là nguyên nhân chủ yếu gây hình thành các mảng xơ vữa nhanh chóng và dẫn đến nhồi máu cơ tim ở người trẻ. Có thể kể ra các nguyên nhân chính ở người trẻ thường gặp như: Căng thẳng; thừa cân, béo phì và hút thuốc lá”.
Theo các chuyên gia tim mạch, nhồi máu cơ tim ở người cao tuổi có thể diễn ra sau một quá trình dài xơ vữa động mạch còn với người trẻ tuổi, chủ yếu bệnh do các sự hình thành huyết khối trong lòng động mạch gây ra từ căng thẳng, béo phì, hút thuốc lá nhiều năm kéo dài. Nếu ở người già, xơ vữa động mạch diễn ra từ từ làm cơ tim có sự thích nghi nhất định với tình trạng thiếu máu cơ tim, nhưng điều này xảy ra với người trẻ lại khá nguy hiểm. Lòng động mạch của người trẻ trơn láng hơn, khi xuất hiện đột ngột các cục khối huyết làm tắc nghẽn máu nuôi tim thì không kịp thích nghi, dễ gây nguy hiểm hơn và tình trạng hoại tử cũng nhanh chóng hơn. Đặc biệt người trẻ lại thường rất chủ quan với bệnh nhồi máu cơ tim nên càng dễ ảnh hưởng nghiêm trọng đến tính mạng.
Thuốc lá là một trong những nguyên nhân gây nhồi máu cơ tim
Theo PGS.TS. BS. Phạm Quốc Khánh - nguyên Phó Viện trưởng Viện Tim mạch, Bệnh viện Bạch Mai, mặc dù đã có nhiều cảnh báo về mối nguy hại của việc hút thuốc đối với sức khỏe, đặc biệt là tim mạch nhưng nhiều người vẫn chủ quan bỏ qua. Hút thuốc lá thường xuyên gây phá hủy mạch máu nặng nề, đồng thời dễ mắc các chứng co thắt mạch vành. Khói thuốc lá làm tăng tiết catecholamine, với nồng độ cao quá mức sẽ gây ra rối loạn nhịp tim, rung thất, dẫn đến đột tử nếu không được xử trí kịp thời.
Tình trạng hút thuốc đang ngày càng lan rộng và trẻ hóa ở người trẻ, đặc biệt là trẻ ở độ tuổi vị thành niên. Các bậc phụ huynh cần để mắt tới con mình, quan tâm nhiều hơn để kịp thời phát hiện các bất thường, phòng ngừa nguy cơ trẻ bị dụ dỗ, sử dụng thuốc lá, cũng như các chất gây nghiện.