N.T.L. (28 tuổi, sống ở Hà Nội), mới lập gia đình hơn hai năm. Thời gian đầu, tình cảm vợ chồng hạnh phúc, gắn bó, san sẻ những khó khăn trong cuộc sống cùng nhau. Sau tuần trăng mật, anh cùng vợ quay trở lại công việc.
Do áp lực, stress cùng tính chất của việc làm, anh N.T.L. thường xuyên về muộn hoặc đi nhậu cùng đối tác, bạn bè. Điều này khiến vợ anh nảy sinh nghi ngờ chồng không chung thủy, có người thứ ba ở bên ngoài.
Vì lòng nghi ngờ, cả hai thường xuyên cãi vã, bất đồng quan điểm, số lần quan hệ tình dục đếm trên đầu ngón tay, thậm chí người đàn ông còn mất hứng thú với vợ khi làm “chuyện ấy”.
Cuộc yêu nhàm chán vì căng thẳng, stress. Ảnh: Getty Images.
Nguyên nhân
Lý giải nguyên nhân người vợ ghen tuông, ThS.BS Phan Chí Thành, Chánh văn phòng Trung tâm đào tạo, Bệnh viện Phụ sản Trung ương (Hà Nội), cho biết việc tìm hiểu vì sao ghen tuông tồn tại trong xã hội đã khiến các nhà khoa học bối rối trong nhiều thập kỷ.
Trong lịch sử, ghen tuông bị coi là một loại cảm xúc ấu trĩ, khiếm khuyết trong nhân cách, dấu hiệu của một người có lòng tự tôn thấp. Theo đó, vào những năm đầu thập niên 30 của thế kỷ 20, nhà nhân chủng học Margaret Mead cho rằng ghen tuông còn kém hơn tổn thương lòng tự tôn.
“Ghen tuông không phải là thước đo cho sự sâu sắc của tình yêu. Nó đơn thuần chỉ ghi lại mức độ bất an của người tình. Đây là trạng thái tiêu cực, tồi tệ của cảm xúc, có nguồn gốc từ sự bất an và bất lực”, bà Mead nhận định.
Một số nhà nghiên cứu khác cũng lập luận ghen tuông được tiếp lửa bởi sự sợ hãi. Nhiều người ghen vì sợ mất mát, lo “tài sản” của mình sẽ bị xâm phạm (người yêu, người tình, bạn đời, tình cảm, sự quan tâm, trách nhiệm).
Những hành vi trong cơn ghen có vẻ phi lý nhưng bằng chứng cho thấy chúng đều nằm trong logic thích nghi cơ bản. Các nhà tâm lý học tiến hóa lại nhận định ghen tuông là một sự thích nghi tiến hoá của tính dục.
Ghen là sự tiến hóa phản ánh trí thông minh cảm xúc của con người. Một mối đe dọa xuất hiện, đã và đang tổn hại đến mối quan hệ của họ sẽ dẫn đến cảm giác ghen tuông. Hơn hết, điều này không chỉ bùng phát với mối đe dọa tức thì mà còn với những nguy cơ tiềm ẩn trong mối quan hệ.
Theo bác sĩ Thành, sự thiếu tin tưởng có thể xuất phát từ việc cá nhân nhìn thấy “đối tượng” mang tính đe dọa có nhiều đặc điểm ưu tú và nổi bật, chẳng hạn người vợ ghen khi thấy chồng đi bên cạnh một cô gái trẻ đẹp. Đôi khi, cách nhìn nhận, thái độ tự đánh giá thấp bản thân cũng là nguyên nhân kích động sự ghen tuông.
Nhiều trường hợp, một trong hai vợ chồng luôn cảm thấy mình thua kém và cho rằng nửa kia sẽ nhanh chóng tìm kiếm người khác phù hợp hơn.
Quan hệ đi vào ngõ cụt vì bất đồng quan điểm. Ảnh: T imesofindia.
Con dao hai lưỡi
Chuyên gia nhận định ghen là con dao hai lưỡi. Sự ghen tuông thái quá có thể phản tác dụng trong một số trường hợp. Điều này thể hiện sự thiếu tự tin và yếu đuối của một người. Nếu một người không tin tưởng vào bản thân, người yêu hay chính vào mối quan hệ của mình, họ sẽ lo lắng, phản ứng gay gắt với những nhân tố xung quanh, gây rạn nứt mối quan hệ, mất hứng thú với tình dục.
Trong một nghiên cứu, 2.000 sinh viên đại học từ 7 quốc gia khác nhau (Mỹ, Ireland, Mexico, Hungary, Hà Lan, Nga, Iran) được hỏi về cảm xúc khi thấy người yêu hay bạn đời của mình thực hiện một số hành động như tán tỉnh, hôn, khiêu vũ, ôm, quan hệ tình dục và có ảo tưởng tình dục với người khác.
Kết quả, một số hành vi như tán tỉnh, hôn, quan hệ tình dục sẽ kích thích sự ghen tuông một cách rõ ràng ở tất cả nền văn hóa. Trong khi đó, những hành động như khiêu vũ, ôm hay ảo tưởng tình dục ít tác động đến cảm giác ghen tuông.
Tại Việt Nam, những hành động kích thích cơn ghen đa dạng. “Những người đã 'có chủ', thường tránh tương tác với đối tượng khác giới trên mạng xã hội. Chỉ cần “vô tình” nhấn like hay bình luận vào một dòng trạng thái cũng đủ khiến nửa kia 'nổi cơn thịnh nộ'", bác sĩ Thành nói.
Thực tế, bất kỳ ai cũng có thể trải qua cảm giác ghen tuông nhưng với những người có tâm hồn nhạy cảm, mong manh, điều này có thể diễn ra mạnh mẽ.
Từ góc nhìn chuyên môn về y học tình dục, bác sĩ Chí Thành tư vấn chứng kiến sự tiến bộ, hoàn thiện mỗi ngày sẽ khiến cá nhân tự tin hơn vào chính mình. Nếu thấy đối phương là người hay ghen, người còn lại nên dành nhiều thời gian quan tâm, chia sẻ và cho họ cảm giác an toàn.
Sự yếu đuối có thể xuất phát từ yếu tố bẩm sinh. Song điều quan trọng là cách mỗi người đối diện với nỗi sợ, vượt qua để đời sống vợ chồng hạnh phúc, cuộc yêu được thăng hoa.