Nghiên cứu vừa được công bố vào cuối tháng 5 trên tạp chí y khoa eLife (Mỹ) xem xét dữ liệu từ 20.000 người trung niên (từ 50-80 tuổi) mắc bệnh tiểu đường. Nghiên cứu này nhằm tìm ra các vấn đề liên quan giữa tiểu đường và tốc độ lão hóa não.
Những người tham gia nghiên cứu được làm bài kiểm tra tiêu chuẩn về khả năng nhận thức như trí nhớ, tốc độ xử lý thông tin và chức năng điều hành, các kỹ năng lập kế hoạch và tổ chức. Một nhóm nhỏ hơn được chụp MRI não. Kết quả cho thấy những người mắc bệnh tiểu đường đạt điểm thấp hơn trong các bài kiểm tra nhận thức, so với những người không mắc bệnh tiểu đường ở cùng độ tuổi, giới tính và trình độ học vấn. Điểm số chức năng điều hành của người mắc tiểu đường thấp hơn 13% và hiệu suất tốc độ xử lý thấp hơn gần 7%.
Trên nhóm chụp MRI, kết quả cho thấy, sự khác biệt trong các vùng não liên quan đến những kỹ năng đó, cụ thể những người mắc bệnh tiểu đường có nhiều mô co rút hơn. Theo giáo sư Michal Beeri (Trường Y Icahn, Bệnh viện Mount Sinai, Mỹ), với phát hiện này, những người mắc bệnh tiểu đường đang có biểu hiện "lão hóa nhanh".
Hình ảnh minh họa về bộ não. Ảnh: Raw Pixel
Nghiên cứu của nhóm giáo sư Lilianne Mujica-Parodi (Đại học Y khoa Stony Brook, Mỹ) cũng cho thấy, những người mắc bệnh tiểu đường bị teo vùng não giống như những người khác cùng tuổi. Nhưng tác động lão hóa não ở người mắc bệnh tiểu đường diễn ra nhanh hơn, tương đương như mất đi 10 năm. Các nhà nghiên cứu nhận thấy sự liên kết giữa bệnh tiểu đường với sự suy giảm nhanh chóng về độ nhạy bén trong tinh thần của người mắc tiểu đường khi lớn tuổi và họ có nguy cơ mất trí nhớ cao hơn.
Ở người bệnh tiểu đường, cơ thể không thể sử dụng đúng cách hormone insulin để cho phép các tế bào cơ thể tiêu thụ glucose (đường) tạo năng lượng. Lượng đường trong máu thường xuyên cao, làm hỏng các mạch máu và dây thần kinh khắp cơ thể. Những người mắc bệnh có nguy cơ bị các biến chứng nghiêm trọng như bệnh tim, bệnh thận và đột quỵ.
Theo giáo sư Mujica-Parodi, mối liên hệ giữa bệnh tiểu đường và não còn vượt xa hơn thế. Não là một bộ phận tiêu thụ glucose nhiều, khi các tế bào não không thể sử dụng insulin, chúng sẽ gặp rắc rối.
"Nếu bạn bỏ đói một tế bào thần kinh, nó sẽ bị teo đi. Tôi nghi ngờ chính lý do tế bào thần kinh bị đói đã thúc đẩy quá trình lão hóa nhanh hơn chứ không phải do tổn thương mạch máu", giáo sư Mujica-Parodi nói.
Đồng quan điểm, giáo sư Michal Beeri cho rằng, một cơ chế khác dẫn đến quá trình lão hóa não nhanh ở người bị tiểu đường là do tế bào thần kinh bị đói. Vấn đề tổn thương các mạch máu cung cấp cho não là lý do chính khiến bệnh tiểu đường làm suy kiệt tinh thần. Các nhà nghiên cứu khuyên, để giảm nguy cơ lão hóa não, kiểm soát bệnh tiểu đường, người mắc nên có chế độ ăn uống lành mạnh, tập thể dục và giảm cân thừa.
Hà Phượng (Theo WebMD )