TS Trần Đăng Khoa, Phó Vụ trưởng Vụ Sức khỏe Bà mẹ-Trẻ em (Bộ Y tế) cho biết chiều cao trung bình của nữ giới tăng từ 152,3cm (năm 2000) lên 155,6cm (năm 2020); nam giới từ 162,3cm (năm 2000) lên 168,1cm (năm 2020). Hiện chiều cao trung bình của thanh niên nước ta đứng thứ 4 trong khu vực ASEAN (xếp sau Singapore, Thái Lan và Malaysia).
TS Khoa cho rằng đây là một sự cố gắng vì tăng được chiều cao rất khó, cần thời gian dài, không những đảm bảo yếu tố dinh dưỡng, vi chất dinh dưỡng, ăn uống đủ còn liên quan đến gen, vận động. Dù vậy, so với các quốc gia khác ở châu Á như Nhật Bản thì chiều cao trung bình của người Việt còn thấp.
Thời gian vừa qua, chiều cao của người Việt có sự cải thiện đáng kể (Ảnh minh họa: Tố Linh).
Theo ông, để cải thiện được chiều cao nhiều hơn cần bảo đảm cân bằng dinh dưỡng, đặc biệt là cung cấp các sản phẩm dinh dưỡng và các sản phẩm bổ sung các vi chất để tăng cường cải thiện chiều cao kết hợp lồng ghép vận động thể lực, sinh hoạt một cách khoa học.
Nhiều nghiên cứu cho thấy có nhiều yếu tố ảnh hưởng đến sự phát triển chiều cao, nhưng có 3 yếu tố chính và có thể tác động. Cụ thể:
Thứ nhất, yếu tố về dinh dưỡng:
- Vai trò của protein (chất đạm): Chất đạm đóng vai trò thiết yếu trong cấu trúc cơ thể, đặc biệt là các chất đạm động vật với đầy đủ các axit amin cần thiết.
- Vai trò của canxi: Canxi là chất dinh dưỡng chính tham gia vào cấu trúc hệ xương, thiếu canxi sẽ ảnh hưởng đến sức lớn và sự vững chắc của xương.
- Vai trò của lipid (chất béo): Chất béo rất quan trọng trong sự phát triển các xương dài của trẻ khi còn nhỏ. Đồng thời chất béo còn giúp tăng cường hấp thu tốt các vitamin tan trong dầu như vitamin A, D… giúp hệ xương phát triển tốt.
- Vai trò của vi chất dinh dưỡng: Các nghiên cứu tiến hành gần đây cho thấy ảnh hưởng thiếu vi chất dinh dưỡng đến suy dinh dưỡng thể thấp còi, đặc biệt đáng chú ý là ảnh hưởng do thiếu kẽm, sắt, vitamin A và thiếu iod.
Thứ hai yếu tố về môi trường- xã hội:
Yếu tố môi trường và xã hội có ảnh hưởng rất lớn đối với sự phát triển thể lực trẻ em, đặc biệt là phát triển chiều cao. Trẻ dễ bị suy dinh dưỡng thấp còi khi sống trong điều kiện kinh tế xã hội kém phát triển, môi trường thiếu vệ sinh, không đủ nước sạch, thực phẩm không đảm bảo an toàn vệ sinh và chất lượng chăm sóc kém.
Thứ ba, luyện tập thể dục thể thao:
Thường xuyên luyện tập thể dục thể thao có tác dụng rất tốt tới sự phát triển thể lực và tăng cường các phản xạ nhanh nhẹn, bền bỉ, dẻo dai. Nhiều môn thể thao hỗ trợ tốt cho phát triển chiều cao như: bơi, nhảy cao, chạy…
Như vậy, mọi can thiệp nhằm cải thiện chiều cao của con người cần phải thực hiện sớm, càng sớm càng tốt ngay từ những tuần đầu tiên của thai nhi. Quá trình chăm sóc dinh dưỡng và sức khỏe cần được tiếp tục thực hiện đồng bộ trong suốt quá trình tiếp theo, từ khi trẻ ra đời, thời kỳ bú mẹ, tuổi nhà trẻ mẫu giáo, tuổi học sinh, tuổi vị thành niên.