Mỗi tháng, nội tiết tố tạo ra những thay đổi trong buồng trứng, tử cung của phụ nữ để chuẩn bị cho quá trình mang thai. Trong ngày đầu của kỳ kinh nguyệt, buồng trứng phản ứng với hormone kích thích nang trứng tiết ra từ não (FSH), sau đó nang trứng tiết ra hormone estrogen. Khi tăng đến một mức nhất định, estrogen báo hiệu cho não tiết ra hormone sinh dục luteinizing, kích hoạt rụng trứng.
Khi rụng trứng, trứng trưởng thành sẽ được giải phóng từ nang trứng nổi trội, di chuyển qua các ống dẫn trứng đến tử cung. Phần nang trứng còn lại trở thành hoàng thể. Hoàng thể tiết ra một số hormone, trong đó có progesterone làm niêm mạc tử cung dày lên để chuẩn bị cho việc nhận trứng đã thụ tinh, đồng thời thay đổi dịch tiết cổ tử cung, thúc đẩy khả năng di chuyển của tinh trùng.
Nếu quá trình thụ tinh không xảy ra, hoàng thể bị phá vỡ, lượng progesterone, estrogen giảm dẫn đến chu kỳ kinh nguyệt. Nếu trứng kết hợp với tinh trùng tạo hợp tử, hormone được tiết ra từ tế bào tuyến sinh dục giúp hoàng thể phát triển, duy trì niêm mạc tử cung.
Kiểm tra thân nhiệt có thể dự đoán thời điểm dễ thụ thai. Ảnh: Freepik
Theo chuyên gia, thân nhiệt cơ bản (nhiệt độ cơ thể khi nghỉ ngơi) là một yếu tố bên ngoài thông báo thời điểm cơ thể nữ giới dễ thụ thai. Thông thường, nhiệt độ cơ thể của mỗi người khác nhau, nhưng cơ bản dao động từ 35 – 37 độ C. Nhiệt độ này có thể thay đổi tùy thuộc vào cách đo nhiệt độ, môi trường, hoạt động thể chất, căng thẳng, thay đổi giấc ngủ...
Trong nửa đầu chu kỳ kinh nguyệt, thân nhiệt cơ bản khá thấp. Khi rụng trứng, progesterone tăng, nhiệt độ người phụ nữ sẽ tăng khoảng 0,5 đến một độ C. Nhiệt độ này tương đối cao, tiếp tục được duy trì cho đến khi kinh nguyệt xuất hiện. Do đó, việc đo thân nhiệt cơ bản có thể dự đoán thời gian rụng trứng cũng như thời điểm thích hợp để quan hệ tình dục.
Khi đo nhiệt độ, cơ thể cần được nghỉ ngơi hoàn toàn. Nữ giới có thể để nhiệt kế trong tầm với ở cạnh giường nhằm đo nhiệt độ trước khi ngủ hoặc thức dậy. Nên đo nhiệt độ trong cùng một thời điểm mỗi ngày, sử dụng cùng một nhiệt kế ở một vị trí. Đo nhiệt độ bằng miệng là cách phổ biến. Tuy nhiên, phụ nữ cũng có thể đo nhiệt độ ở âm đạo hoặc trực tràng.
Mỗi người cần lưu ý những thay đổi của nhiệt độ cơ thể, sử dụng nhiệt kế có độ chính xác cao với sai số trong khoảng 0,1 độ. Nếu nhiệt kế không chính xác, việc dự đoán khả năng sinh sản sẽ bị ảnh hưởng. Với những kết quả thu được sau khi đo thân nhiệt cơ bản, phụ nữ nên lập biểu đồ nhiệt độ cơ thể trong một vài tháng. Nếu nhiệt độ thấp hơn trong vài tuần, tăng nhẹ rồi duy trì đến kỳ kinh nguyệt, bạn có thể đếm ngày rụng trứng để tăng cơ hội thụ thai.
Đo nhiệt độ khi cơ thể nghỉ ngơi là một biện pháp không xâm lấn, rẻ tiền, có thể dễ dàng thực hiện để theo dõi khả năng thụ thai của phụ nữ. Khi thực hiện phương pháp này, phụ nữ cần theo dõi biểu đồ nhiệt độ hàng ngày để phát hiện sự thay đổi nhiệt độ cơ thể theo thời gian.
Khi mang thai, nhiệt độ cơ thể sẽ giảm trong một ngày (sụt giảm khả năng cấy ghép). Tình trạng này có thể diễn ra trong một tuần. Sau đó, lượng progesterone ở mức cao khiến nhiệt độ của cơ thể tăng.
Nữ giới có thể tính ngày rụng trứng bằng cách theo dõi chu kỳ kinh nguyệt. Ảnh: Freepik
Ngoài việc đo thân nhiệt cơ bản, nữ giới có thể sử dụng một số biện pháp khác để tăng khả năng mang thai như sau.
Tính ngày rụng trứng : Nhiều phụ nữ có thể đoán được độ dài chu kỳ kinh nguyệt bằng cách đếm ngày rụng trứng. Chu kỳ kinh nguyệt trung bình khoảng 28 ngày. Ngày rụng trứng thường xuất hiện giữa chu kỳ, vào ngày thứ 14. Từ đó, nữ giới có thể ước tính thời điểm giao hợp để tăng hoặc giảm cơ hội mang thai.
Theo dõi chất nhầy cổ tử cung : Chất nhầy cổ tử cung thay đổi có thể dự đoán trước được chu kỳ kinh nguyệt. Trong thời kỳ dễ thụ thai, dịch tiết ở cổ tử cung khá trong, có thể co giãn để hỗ trợ khả năng di chuyển của tinh trùng.
Chuột rút : Một số người có thể cảm thấy đau hoặc mỏi, chuột rút khi đến ngày rụng trứng.
Đo lượng hormone : Hormone luteinizing có thể được đo tại nhà bằng xét nghiệm nước tiểu. Sự gia tăng của hormone này sẽ kích thích rụng trứng. Vì vậy, giao hợp đúng thời điểm sẽ tăng cơ hội mang thai ở những người đang cố gắng thụ thai.
Theo các chuyên gia, những biện pháp trên khá hiệu quả để phụ nữ tính ngày rụng trứng, xác định khả năng thụ thai. Tuy nhiên, nhiệt độ cơ thể có thể bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố. Do đó, không nên quá phụ thuộc vào những phương pháp này. Nếu thấy cơ thể có dấu hiệu bất thường, chu kỳ kinh nguyệt không đều, khó đếm ngày rụng trứng,... nữ giới cần đi khám để được bác sĩ tư vấn, lựa chọn cách kiểm soát khả năng sinh sản phù hợp.
Minh Thúy (Theo Very Well Health )
Băng kinh, thiếu máu kéo dài do u xơ tử cung
Cách bổ sung acid folic cho thai kỳ khỏe mạnh