Khái niệm viêm da tiết bã nhờn
Viêm da tiết bã nhờn còn được gọi là viêm da dầu, chàm da mỡ. Bệnh viêm da tiết bã nhờn làm cho da của bệnh nhân khô và bong ra, làm da đỏ và tróc vảy. Viêm da tiết bã nhờn hay ảnh hưởng đến vùng da tiết dầu nhưng cũng có thể xuất hiện ở những khu vực da dày và khô.
Bệnh xảy ra ở trẻ nhỏ, dân gian thường gọi là bị cứt trâu. Tuy bệnh không lây nhiễm, không nguy hiểm đến sức khỏe nhưng ảnh hưởng đến vẻ bề ngoài và khiến bệnh nhân cảm thấy khó chịu, mất tự tin. Bệnh viêm da tiết bã nhờn thường tồn tại khá lâu và cần điều trị nhiều lần.
Dấu hiệu nhận biết viêm da tiết bã nhờn
Bệnh viêm da tiết bã nhờn xảy ra từ từ, không diễn biến một cách đột ngột.
- Ngứa ngáy, khó chịu mức độ nhẹ hoặc vừa. Khi thời tiết nóng, ra mồ hôi thì cơn ngứa có thể tăng lên.
- Vùng tổn thương có màu đỏ cam, bên trên phủ vảy xám trắng, khô hoặc mỡ nhờn, đôi khi xuất hiện các sẩn vảy da có bờ rõ, thường bắt gặp ở ngực, lưng.
- Vùng ngực lưng cũng có thể biểu hiện các tổn thương hình đồng xu, hình nhẫn... làm người bệnh nghĩ rằng họ mắc các bệnh nấm da.
- Kẽ tai cũng có dát đỏ, vết nứt, trong ống tai cũng có thương tổn đỏ, vảy da làm dễ nhầm với bệnh nấm ống tai.
- Ở các vùng có lông như: đầu, lông mày, lông mi, râu... xuất hiện vảy da dính màu trắng.
- Ở mặt có các thương tổn như: hai má hình cánh bướm, rìa trán, kẽ mũi, giữa hai lông mày có lớp da màu đỏ, có vảy da.
- Các nếp gấp lớn như nách, bẹn, kẽ mông, nếp dưới vú, rốn... thường có ranh giới rõ, màu đỏ sẫm, da chợt, nứt kẽ và có thể tiết dịch khi bệnh nặng hoặc bị cọ xát nhiều.
- Bệnh viêm da tiết bã nhờn hay gặp ở các vùng da có nhiều tuyến bã hoạt động mạnh, nhất là da mặt, đầu, ngực, lưng và các nếp gấp lớn. Trên đầu bong vảy nhiều mà ta gọi là gàu da đầu.
Nguyên nhân gây bệnh viêm da tiết bã nhờn
Hiện chưa tìm được nguyên nhân chính xác gây bệnh viêm da tiết bã nhờn, tuy nhiên các nhà khoa học nhận thấy bệnh có quan hệ mật thiết với hoạt động bất thường của hệ miễn dịch cộng hưởng với tác động từ nấm men Malassezia. Bên cạnh đó, các vi khuẩn như: vi khuẩn P. Acne đóng vai trò quan trọng trong cơ chế sinh bệnh ở vùng da đầu.
Bệnh viêm da tiết bã nhờn còn chịu ảnh hưởng của một số yếu tố:
- Có tính chất di truyền: Nếu có người thân trong gia đình mắc bệnh viêm da dầu hoặc vảy nến thì nguy cơ mắc bệnh này sẽ cao hơn
- Hoạt động bài tiết dầu quá mức ở những người da dầu có thể kích thích hoạt động của nấm men và bùng phát triệu chứng bệnh.
- Suy giảm sức đề kháng: ở người có hệ miễn dịch suy yếu, bệnh dễ khởi phát và tiến triển mạnh.
- Ăn thực phẩm nhiều đường, muối, dầu mỡ, gia vị cay nóng và rượu bia có thể kích thích da tiết nhiều dầu thừa, tạo điều kiện cho nấm men phát triển
- Dùng một số loại thuốc điều trị: kháng sinh, thuốc corticoid, thuốc ức chế miễn dịch,… có thể gây bệnh viêm da dầu và một số viêm da khác.
- Ngoài ra rối loạn nội tiết tố, vệ sinh da kém, trầm cảm, căng thẳng thần kinh kéo dài, sống trong môi trường ô nhiễm,… cũng là nguy cơ gây bệnh viêm da tiết bã nhờn.
Gia Huy