Sắt là loại khoáng chất tự nhiên có trong nhiều loại thực phẩm. Khi vào cơ thể, sắt sẽ liên kết với hemoglobin, loại protein tạo màu đỏ cho máu và là thành phần chính của hồng cầu, theo chuyên trang sức khỏe Healthline (Mỹ).
Chất polyphenolic trong trà có khả năng ức chế hấp thụ chất sắt trong ruột SHUTTERSTOCK
Hemoglobin có chức năng vận chuyển ô xy từ phổi đến các mô trong khắp cơ thể. Khi bị thiếu sắt, hemoglobin sẽ không thực hiện đủ chức năng vận chuyển ô xy này. Nếu không có ô xy, cơ thể sẽ không thể hoạt động bình thường. Hệ quả là dễ gây cảm giác mệt mỏi, uể oải thường xuyên. Tình trạng này được gọi là thiếu máu do thiếu sắt .
Ngoài mệt mỏi, thiếu máu do thiếu sắt còn đặc trưng với các triệu chứng như khó thở, nhịp tim không đều, da xanh, đau ngực, chóng mặt, choáng váng, đau lưỡi, móng tay giòn, chán ăn, tay chân lạnh và thèm ăn nước đá.
Các nhà nghiên cứu giải thích rằng sở dĩ người thiếu máu thèm ăn nước đá là do bệnh thiếu máu sẽ làm giảm lưu lượng máu lên não. Hành động nhai nước đá có thể là phản ứng tự nhiên giúp tạm thời tăng lưu thông máu lên não.
Người bị thiếu máu do thiếu sắt hãy ưu tiên ăn các món giàu chất sắt như thịt đỏ, gan và các loại nội tạng động vật khác, trai, sò, ốc, rau bina và các loại đậu. Đồng thời, họ cần tránh các loại thực phẩm sau:
Trà
Trà là loại thức uống rất có lợi cho sức khỏe vì có hàm lượng chất chống ô xy hóa cao, trong đó có chất polyphenol. Tuy nhiên, một nghiên cứu công bố năm 2020 trên tạp chí Journal of Nutrition and Metabolism cho thấy chất polyphenolic có khả năng ức chế hấp thụ chất sắt trong ruột.
Lượng polyphenol càng cao thì càng ngăn cản ruột hấp thụ sắt. Do đó, các nhà nghiên cứu khuyến cáo những người thiếu sắt nên hạn chế uống trà xanh, trà đen, trà ô long và các loại thức uống làm từ cây trà.
Những người thiếu máu do thiếu sắt cần hạn chế ăn lòng đỏ trứng vì có thể làm giảm khả năng hấp thụ sắt SHUTTERSTOCK
Cà phê và ca cao
Những người cảm thấy mệt mỏi, uể oải do thiếu máu không nên tìm sự tỉnh táo hơn từ cà phê. Vì cà phê và ca cao chứa các chất làm suy giảm khả năng hấp thụ sắt của cơ thể. Một trong những tác nhân chính gây ra hiện tượng này là chất polyphenol trong cà phê và ca cao.
Tuy nhiên, điều này không có nghĩa là phải bỏ cà phê. Người bị thiếu máu do thiếu sắt chỉ cần tránh uống cà phê vào khoảng thời gian 1 giờ trước và sau bữa ăn.
Lòng đỏ trứng
Lòng đỏ trứng rất giàu dinh dưỡng với chất béo lành mạnh , vitamin, protein và một số loại khoáng chất. Tuy nhiên, lòng đỏ trứng có thể làm giảm khả năng hấp thụ sắt. Nguyên nhân là do chất phosvitin trong lòng đỏ. Trong khi đó, lòng trắng trứng thì hoàn toàn ổn với người thiếu máu do thiếu sắt, theo Healthline.