Trụ sở Gazprom Germania ở Berlin năm 2014. Ảnh: AFP
Việc Đức nắm toàn quyền kiểm soát Gazprom Germania - chi nhánh Châu Âu của Tập đoàn dầu khí Gazprom Nga - đã chấm dứt mối quan hệ khí đốt kéo dài 52 năm của nước này với Nga. Tuy nhiên, ít người nhận ra rằng điều đó sẽ biến Berlin trở thành nhà cung cấp và người chơi chính mới của Châu Âu trong thế giới năng lượng - trang Euractiv cho hay.
Hơn nửa thế kỷ trước, dự án đã được bắt đầu như một đứa con tinh thần của cố Thủ tướng Willy Brandt - động lực ban đầu đằng sau Chính sách Ostpolitik của Đức, chính sách bình thường hoá quan hệ giữa Đông và Tây Đức.
Trong vài thập kỷ tiếp theo, dự án đã mang lại sự bình thường hóa, ổn định, năng lượng và - trong những tháng gần đây - là các vấn đề dẫn đến việc chấm dứt hoặc chuyển đổi dự án.
Kể từ ngày 14.11, Gazprom Germania, biểu tượng của quan hệ đối tác khí đốt Nga-Đức được đổi tên thành Sefe, đã bị Berlin kiểm soát hoàn toàn, sau khi được Ủy ban Châu Âu bật đèn xanh.
Việc quốc hữu hóa hoàn toàn cũng chấm dứt sự nhầm lẫn xung quanh Gazprom nói chung - một trong những công ty kinh doanh khí đốt quan trọng nhất của Châu Âu - bao gồm cả những nỗ lực của Mátxcơva nhằm chuyển giao công ty cho một người Nga hoặc giải thể hoàn toàn.
Việc tiếp quản đã được các cơ quan cạnh tranh của EU bật đèn xanh vào ngày 12.11 khi Đức đầu tư thêm 225 triệu euro và cấp thêm 2 tỉ euro khoản vay, nâng tổng số lên 13,8 tỉ euro.
Euractiv đặt câu hỏi, tại sao Đức phải nỗ lực hết mình vì một công ty đang chảy máu tiền, phải chịu trách nhiệm trả lương cho những nhân viên người Nga đã được chuyển đến Dubai?
Gần như tất cả các công ty khí đốt thuộc sở hữu của Sefe trên khắp Châu Âu đều nằm trong tay chính phủ Đức. Ảnh: AFP
Lý do là vì công ty vẫn là trung tâm của một mạng lưới các hợp đồng khí đốt dài hạn béo bở trên toàn Châu Âu do các công ty con nắm giữ, tiếp tục bảo vệ các công ty tiện ích địa phương khỏi những tác động tồi tệ nhất của giá khí đốt tăng cao.
“Sefe là công ty chủ chốt cung cấp năng lượng ở Đức” - Bộ Kinh tế Đức cho biết hôm 14.11, đồng thời lưu ý vai trò chính của công ty con của Sefe - Wingas - chiếm 20% thị phần tại nước này.
Gần như tất cả các công ty khí đốt thuộc sở hữu của Sefe trên khắp Châu Âu đều nằm trong tay chính phủ Đức.
WIEE Hungary - công ty khí đốt giao dịch với các khách hàng công nghiệp và nhà bán buôn - cuối cùng cũng thuộc sở hữu của Sefe. Điều tương tự cũng xảy ra với công ty WIEE Bulgaria, công ty Vemex của Czech - nắm giữ hơn 10% thị phần của quốc gia này.
Khi Nga trừng phạt 31 công ty khí đốt chủ yếu có trụ sở tại Châu Âu vào tháng 5 đã tạo ra một cái nhìn tổng quan công khai, mặc dù không đầy đủ, về địa điểm mà các công ty hiện thuộc sở hữu của Sefe kinh doanh trên khắp Châu Âu. Tuy nhiên, cho đến nay, vẫn chưa có thông tin tổng quan toàn diện nào về các hoạt động của Sefe.
Tất cả những điều này nói lên rằng thị trường khí đốt Châu Âu lộn xộn và thiếu minh bạch, mặc dù Ủy ban Châu Âu đã hối thúc trong nhiều năm. Chính phủ Đức hiện sở hữu nhiều công ty thực hiện những vai trò quan trọng đối với hoạt động của các quốc gia EU và thị trường khí đốt của Thụy Sĩ.
Liệu có quốc gia nào trong số này được thông báo rằng một phần cơ sở hạ tầng năng lượng quan trọng của họ sẽ sớm thuộc sở hữu của Đức không? - Euractiv đặt câu hỏi.
Theo Euractiv, khi Đức lần đầu tiên đặt Gazprom Germania dưới sự kiểm soát của chính phủ, Berlin đã không thông báo cho bất kỳ nước láng giềng nào.
Kết hợp với việc quốc hữu hoá công ty năng lượng Uniper , chính phủ Đức có lẽ đã trở thành người chơi lớn nhất trên thị trường khí đốt của Châu Âu.