Tổng thống Philippines Ferdinand Marcos Jr. và Phó Tổng thống Mỹ Kamala Harris trong cuộc hội đàm ngày 21/11. (Nguồn: Reuters)
Thông cáo báo chí Nhà Trắng nhấn mạnh, khoản viện trợ sẽ “tăng cường tiềm lực và khả năng” của các cơ quan thực thi luật hàng hải của Philippines trong việc ngăn chặn đánh bắt hải sản trái phép, nâng cao khả năng quản lý vùng biển, hỗ trợ tìm kiếm cứu hộ.
Bên cạnh các khoản viện trợ tài chính, bà Harris cũng công bố sáng kiến mới nhằm nâng cấp và mở rộng hệ thống quản lý tàu thuyền của Lực lượng bảo vệ bờ biển Philippines nhằm tăng cường an toàn hàng hải.
Đồng thời, Mỹ sẽ cung cấp cho Philippines dữ liệu gần thời gian thực theo sáng kiến “Nhận thức trong Lĩnh vực hàng hải Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương ” của Bộ tứ để thúc đẩy sự minh bạch, phát hiện và ngăn chặn các hoạt động phi pháp trên biển.
Trước đó, trong cuộc gặp Tổng thống Philippines Ferdinand Marcos Jr. tại Manila ngày 21/11, Phó Tổng thống Mỹ Harris nói rằng, Washington cam kết “không lay chuyển” với Manila.
Hội đàm với ông Marcos, bà Harris nêu rõ: “Chúng tôi sát cánh cùng các bạn để bảo vệ các quy tắc và chuẩn mực quốc tế liên quan đến Biển Đông. Mỹ thực thi cam kết phòng thủ chung nếu có một cuộc tấn công vào các lực lượng vũ trang, tàu hoặc máy bay của Philippines ở Biển Đông... Đó là cam kết vững chắc của chúng tôi đối với Philippines”.
Về phần mình, ông Marcos Jr. tái khẳng định quan hệ lâu dài với Mỹ và nhấn mạnh rằng ông không “nhìn thấy tương lai cho Philippines mà không hợp tác với Mỹ”.
Bà Harris là quan chức cấp cao nhất của Mỹ đến thăm Manila kể từ khi Tổng thống Ferdinand Marcos lên nắm quyền vào tháng 6, báo hiệu sự ấm lên trong mối quan hệ giữa hai nước sau nhiều năm băng giá dưới thời người tiền nhiệm.
Đặc biệt, bà cũng là quan chức đầu tiên của Mỹ tới thăm Palawan, hòn đảo Philippines giáp Biển Đông , qua đó khẳng định cam kết của Washington với Manila nói riêng và khu vực Biển Đông nói chung.
Đáng chú ý, cùng lúc diễn ra chuyến thăm, ngày 21/11, một chỉ huy quân sự Philippines cho rằng, tàu bảo vệ bờ biển của Trung Quốc “đã mạnh tay thu giữ” vật thể trôi dạt ở khu vực Biển Đông bằng cách cắt dây buộc với tàu lai dắt của Philippines.
Tuy nhiên, phát biểu tại họp báo thường kỳ cùng ngày, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Mao Ninh đã bác bỏ cáo buộc này, đồng thời khẳng định vật thể trên là mảnh vỡ từ lớp vỏ bảo vệ trọng tải của tên lửa, còn được gọi là mũi hình nón, do Trung Quốc phóng thử.