Khoản đầu tư vượt xa các kỳ World Cup gần nhất
Trong bài viết được đăng tải hôm 17/11, kênh Al Jazeera cho hay: "Qatar được cho là đã chi hơn 200 tỷ USD (gần 5 triệu tỷ đồng) cho World Cup lần này, chủ yếu là dành cho cơ sở hạ tầng phục vụ giải đấu, khách sạn, các địa điểm giải trí, mạng lưới đường bộ, đường sắt".
Số tiền này vượt xa, cao gấp 13-17 lần kinh phí của các quốc gia từng tổ chức vòng chung kết (VCK) của hai kỳ World Cup gần nhất, gấp đến 400 lần kinh phí tổ chức World Cup tại Mỹ năm 1994.
Năm 2014, Brazil tiêu tốn khoảng 15 tỷ USD (hơn 372.000 tỷ đồng). Đến World Cup 2018, số tiền mà nước Nga bỏ ra cho World Cup vào khoảng 11,6 tỷ USD (khoảng 288.000 tỷ đồng). Riêng năm 1994, nước Mỹ chỉ bỏ ra 500 triệu USD (khoảng 12.400 tỷ đồng) để tổ chức kỳ World Cup đầu tiên trên sân nhà của họ.
Toàn bộ các sân vận động phục vụ World Cup tại Qatar đều được xây mới (ảnh: Al Jazeera).
4 năm và 8 năm trước, việc Nga và Brazil chi từ 10-15 tỷ USD cho một VCK World Cup từng bị người dân của các nước này đánh giá là lãng phí. Nhưng nếu so với con số trên 200 tỷ USD mà Qatar đã chi ra cho World Cup 2022, số tiền để tổ chức các kỳ giải vô địch thế giới trước đó chỉ là số lẻ.
Dĩ nhiên, có nhiều nguyên nhân khiến cho Qatar buộc phải chi đậm hơn so với các quốc gia khác. Thứ nhất, họ không có sẵn cơ sở vật chất và hạ tầng dành cho bóng đá. Hạ tầng dành cho du lịch, hạ tầng giao thông ở Qatar không đồ sộ như tại Mỹ, Nga và Brazil.
Qatar dù là một trong những quốc gia có thu nhập bình quân cao nhất thế giới, nhưng về mặt diện tích, họ vẫn chỉ là một nước nhỏ: Tổng diện tích của Qatar chỉ là 11.581 km2, chỉ lớn hơn gấp rưỡi so với vùng đô thị Jakarta - Indonesia (hơn 7.000 km2) hoặc chỉ bằng khoảng 70% so với diện tích vùng đô thị Thượng Hải - Trung Quốc (gần 15.000 km2).
Một quốc gia với diện tích nhỏ như thế dĩ nhiên không có nhiều sân vận động hiện đại như ở Nga và ở Brazil hay bất kỳ quốc gia nào khác vốn yêu chuộng bóng đá và đã phát triển kinh tế, phát triển công nghiệp từ hàng thế kỷ trước.
Kinh phí tổ chức của các quốc gia ở các kỳ World Cup gần nhất.
Vì không có sẵn cơ sở vật chất, hạng tầng, nên Qatar buộc phải xây mới toàn bộ, thay vì chỉ cần sửa chữa, nâng cấp như tại các quốc gia trước họ từng tổ chức World Cup.
Thứ nhì, Qatar cần chi bạo để gây choáng ngợp giới bóng đá toàn cầu, để chứng minh rằng việc họ nhận được các lá phiếu trong cuộc đua đăng cai World Cup 2022 là có lý do.
Chi bạo để thể hiện "quyền lực mềm"
Điều đáng chú ý nữa nằm ở chỗ, chi hơn 200 tỷ USD, nhưng nếu chỉ tính riêng khoảng thời gian diễn ra World Cup 2022, doanh thu của chủ nhà Qatar hầu như không đáng kể. Theo ước tính, Qatar có thể thu về 17 tỷ USD (khoảng 422.000 tỷ đồng) trong những ngày diễn ra World Cup.
Số tiền này bao gồm 1,7 tỷ USD (hơn 42.000 tỷ đồng từ FIFA), nhưng trong số 1,7 tỷ USD này, đã bao gồm 440 triệu USD (gần 11.000 tỷ đồng) Qatar phải chi lại cho tiền thưởng của giải. Họ thực nhận từ FIFA 1,26 tỷ USD (hơn 31.000 tỷ đồng).
Chi 200 tỷ USD, nhưng theo ước tính, Qatar chỉ thu lại 17 tỷ USD trong thời gian diễn ra World Cup 2022.
Số còn lại là từ việc du lịch trong mùa World Cup. Kênh Al Jazeera thông tin: "Nếu không có vé xem các trận đấu tại World Cup 2022, người nước ngoài không được phép nhập cảnh vào Qatar từ ngày 1/11 đến khi World Cup kết thúc".
"Du khách đến Qatar sẽ mua hàng hóa, thức uống hoặc bất cứ thứ gì khác từ các thương hiệu là đối tác của World Cup và của FIFA, đóng góp vào nguồn thu của Qatar. Ngoài ra còn các khoản thuế mà các thương hiệu phải khấu trừ tiền trả lại cho nước chủ nhà, theo như thỏa thuận" - Al Jazeera viết thêm.
Trong khi đó, một báo cáo trên Diễn đàn kinh tế thế giới, có đoạn: "Giá khách sạn tăng vọt trong thời gian World Cup, nhưng tiền lương của những người làm dịch vụ không tăng theo tỷ lệ thuận, nghĩa là lợi nhuận thu được sẽ cao hơn bình thường".
Tất cả các khoản đấy được quy ra để đưa vào con số 17 tỷ USD doanh thu nói trên dành cho Qatar mùa World Cup.
Tuy nhiên, kênh truyền thông Al Jazeera vẫn kết luận: "Ít nhất là trong ngắn hạn, việc tổ chức một kỳ World Cup không có ý nghĩa về tài chính. Đăng cai World Cup là cách thể hiện quyền lực mềm".
"World Cup mang đến cho thế giới cái nhìn khác về Qatar, thúc đẩy phát triển cơ sở hạ tầng, hứa hẹn với thế giới rằng Qatar có thể trở thành một nơi tốt như thế nào để đầu tư hoặc kinh doanh" - kênh truyền thông của quốc gia chủ nhà phân tích.
